Ruchomosciami sa przedmioty materialne, których polozenie w przestrzeni moze ulec zmianie (mozna je przemieszczac - np. telewizor lub samochód).

Procedury egzekucyjne w sprawach cywilnych, w szczególnosci dotyczace egzekucji i zajecia rzeczowego majatku ruchomego, uregulowane sa w Ustawie 91-650 z dnia 9 lipca 1991 r. i Dekrecie 97-755 z dnia 31 lipca 1992 r.

Wierzyciel dysponujacy tytulem wykonawczym i pragnacy odzyskac wierzytelnosc moze podjac kroki sluzace zajeciu majatku ruchomego dluznika. Zajete skladniki majatkowe moga nastepnie zostac sprzedane, w wyniku czego wierzyciel uzyska zaspokojenie w drodze egzekucji.

We Francji zajecia ruchomosci mozna dokonywac na wiele sposobów:

• saisie-vente, tzn. zajecie i sprzedaz rzeczowego majatku ruchomego (I),
• saisie-apprehension, tzn. zajecie ruchomosci przez osobe uprawniona do jej dostarczenia (II),
• zajecie pojazdów mechanicznych (III),
• zajecie aktywów znajdujacych sie w tzw. bezpiecznym depozycie (skrytce) (IV),
• zajecie upraw (V).

Wybór procedury zalezy zarówno od jej celu (zaplata sumy pienieznej lub dostawa towarów), zajmowanego przedmiotu (telewizor, pojazd), jak i od lokalizacji majatku (w miejscu zamieszkania dluznika, w bezpiecznym depozycie).

Poza warunkami charakterystycznymi dla kazdej z procedur egzekucji zobowiazan w sprawach cywilnych z majatku ruchomego omówionych w niniejszym dokumencie, spelnienia wymagaja równiez pewne warunki wspólne dla wszystkich srodków egzekucyjnych wymienionych w e-arkuszu 1. Podstawowym warunkiem jest posiadanie przez wierzyciela tytulu wykonawczego potwierdzajacego faktyczne istnienie zobowiazania w okreslonej wysokosci, opatrzonego klauzula wykonalnosci.

Saisie-vente - zajecie i sprzedaz ruchomosci w celu zaspokojenia zobowiazania

1. krótko mówiac

Saisie-vente jest procedura pozwalajaca wierzycielowi na sprzedaz jednego lub wiekszej liczby przedmiotów skladajacych sie na majatek ruchomy dluznika oraz na odzyskanie naleznej mu kwoty z wplywów ze sprzedazy.

2. w praktyce

Definicja

Saisie-vente jest procedura uprawniajaca wierzyciela do zajecia majatku dluznika w taki sposób, aby mógl on zostac sprzedany i aby wierzyciel uzyskal zaspokojenie do wysokosci uzyskanej ceny.

Warunki dokonania zajecia i sprzedazy rzeczowego majatku ruchomego

W celu skorzystania z tego sposobu egzekucji konieczne jest spelnienie okreslonych warunków:

zajecie musi dotyczyc ruchomosci

zajecie musi dotyczyc majatku kwalifikujacego sie do zajecia; art. 14 Ustawy z dnia 9 lipca 1991 r. i art. 39 Dekretu z dnia 31 lipca 1992 r. zawieraja katalog skladników majatku, które nie podlegaja zajeciu;

jezeli zajecie ma nastapic w lokalu mieszkalnym, w przypadku, gdy dokonywane jest w toku egzekucji alimentów, których kwota nominalna wynosi ponizej 535 EUR konieczne jest zezwolenie sadowe. W sytuacji, gdy kwota nominalna roszczenia przekracza 535 EUR, zezwolenie nie jest wymagane;

doreczenie dluznikowi wezwania do zaplaty

Stanowi narzedzie, na podstawie którego dluznik wzywany jest do zaplaty zobowiazania. Sporzadzane jest przez komornika sadowego, który nastepnie dorecza je dluznikowi.

Doreczenie dluznikowi wezwania do zaplaty skutkuje zawieszeniem biegu przedawnienia (dluznik nie moze powolywac sie na uplyw okreslonego czasu w celu unikniecia spelnienia spoczywajacego na nim zobowiazania) i rozpoczyna poczatek okresu naliczania odsetek za zwloke.

Czynnosc egzekucyjna musi zostac dokonana w ciagu dwóch lat od daty doreczenia wezwania do zaplaty; jezeli we wskazanym terminie czynnosc taka nie nastapi, wierzyciel musi wystapic o doreczenie nowego nakazu zaplaty.

Zajecie

Czynnosc zajecia moze nastapic po uplywie osmiu dni od daty doreczenia wezwania do zaplaty.

Dokonywana jest przez komornika sadowego w miejscu, w którym znajduja sie ruchomosci przeznaczone do zajecia.

Zajeciu moga podlegac przedmioty znajdujace sie u dluznika lub u osoby trzeciej posiadajacej je

w imieniu dluznika.

W toku czynnosci komornik sadowy sporzadza spis majatku dluznika oraz protokól z czynnosci zajecia; z chwila jego sporzadzenia dluznik nie dysponuje juz prawem rozporzadzania zajetymi przedmiotami.

Po zakonczeniu czynnosci nastepuje sprzedaz zajetego majatku.

Dalsze czynnosci nastepujace po zajeciu

Zajete przedmioty moga zostac sprzedane na mocy umowy prywatnej (bez udzialu posrednika z inicjatywy dluznika) lub moga zostac zbyte w ramach sprzedazy przymusowej (sprzedaz publiczna w trybie licytacji).

Nalezy zauwazyc, ze w trakcie czynnosci zajecia i sprzedazy moga pojawic sie zastrzezenia proceduralne: osoba nieuczestniczaca w postepowaniu moze podnosic, iz przysluguje jej tytul wlasnosci do zajetego majatku lub dluznik moze powolywac sie na wylaczenie skladnika majatkowego od egzekucji (ograniczenia przedmiotowe).

3. Przeslanki zajecia i sprzedazy ruchomosci

Artykul 14 ustawy z dnia 9 lipca 1991 r.

Wylaczenia od egzekucji:

• 1. Aktywa uznane przez prawo za nie mogace stanowic przedmiotu zajecia;
• 2. Swiadczenia, srodki pieniezne i renty o charakterze alimentacyjnym, z wyjatkiem realizacji takich zobowiazan przez strone dokonujaca zajecia na rzecz strony, której majatek podlega zajeciu;
• 3. Majatek uznany przez testatora lub darczynce za zwolniony od egzekucji, który moze jednak podlegac zajeciu przez wierzycieli po darowiznie lub po otwarciu spadku za zgoda sedziego i w zakresie przez sedziego wskazanym;
• 4. Majatek ruchomy niezbedny do zycia i pracy dluznika oraz jego rodziny, z wyjatkiem obowiazku zaplaty jego ceny, w ramach ograniczen przewidzianych w dekrecie Conseil d'État oraz z zastrzezeniem postanowien siódmego akapitu niniejszego artykulu; majatek taki moze jednak stanowic przedmiot zajecia, jezeli znajduje sie w miejscu innym niz miejsce, w którym dluznik zwykle zamieszkuje badz pracuje, jezeli ma znaczna wartosc, w szczególnosci ze wzgledu na rozmiary, material badz rzadkosc, a takze wiek lub luksusowy charakter, jezeli utraci charakter bezwzglednie potrzebny w zwiazku ze swa iloscia lub jezeli stanowi elementy rzeczowego majatku przedsiebiorstwa;
• 5. Przedmioty niezbedne osobom niepelnosprawnym lub potrzebne dla celów opieki nad chorym.

Aktywa, o których mowa w punkcie 4 powyzej nie moga zostac zajete nawet w celu zaplaty ich ceny, jezeli stanowia majatek beneficjentów swiadczen na dziecko, o których mowa w art. 150 do 155 Kodeksu Rodzinnego i Opiekunczego.

Przynaleznosci do nieruchomosci nie moga podlegac zajeciu w sposób niezalezny od nieruchomosci, do której przynaleza, z wyjatkiem zajecia dla celów zaplaty ich ceny.

Artykul 39 Dekretu z dnia 31 lipca 1992 r.

W ramach realizacji przepisów art. 14 (4) Ustawy z dnia 9 lipca 1991 r. wskazany ponizej skladnik majatku moze stanowic przedmiot zajecia, jezeli jest on niezbedny do zycia i pracy dluznika oraz jego rodziny:

• Odziez;
• Bielizna poscielowa;
• Bielizna stolowa;
• Przedmioty i wyroby do pielegnacji ciala i utrzymania lokalu;
• Artykuly zywnosciowe;
• Artykuly gospodarstwa domowego niezbedne do przechowywania, przygotowywania i spozywania zywnosci;
• Urzadzenia grzewcze;
• Stól i krzesla pozwalajace na wspólne spozywanie posilków;
• Meble sluzace do przechowywania bielizny i odziezy oraz meble sluzace do przechowywania artykulów gospodarstwa domowego;
• Pralka;
• Ksiazki i inne przedmioty niezbedne do kontynuowania nauki lub szkolenia zawodowego;
• Artykuly dzieciece;
• Pamiatki o charakterze osobistym lub rodzinnym;
• Zwierzeta domowe lub obronne;
• Inwentarz zywy utrzymywany w celu wyzywienia dluznika, jak i artykuly zywnosciowe niezbedne do jego hodowli;
• Narzedzia niezbedne do osobistego wykonywania dzialalnosci zawodowej;
• Telefon z dostepem do stacjonarnej linii telefonicznej.

Saisie-apprehension - zajecie w celu zapewnienia wykonania zobowiazania

Saisie-apprehension jest sposobem egzekucji umozliwiajacym uprawnionemu wierzycielowi otrzymanie lub zwrot majatku ruchomego przez dluznika zobowiazanego na podstawie tytulu wykonawczego badz nakazu sadowego.

1. Definicja

Wierzyciel moze skorzystac z omawianej procedury w sprawach cywilnych w celu zapewnienia wykonania przez dluznika spoczywajacego na nim obowiazku dostarczenia lub zwrotu majatku ruchomego w drodze jego zajecia na podstawie tytulu wykonawczego badz nakazu sadowego.

2. Zajecie

Czynnosc zajecia moze zostac skierowana do skladnika majatku znajdujacego sie w posiadaniu dluznika lub osoby trzeciej ( posiadajacej okreslony skladnik majatku w imieniu dluznika).

Zasadniczo, najpierw dorecza sie wezwanie do dostarczenia badz zwrotu majatku lub formalne zawiadomienie o zobowiazaniu do dostarczenia majatku w zaleznosci od tego czy procedure realizuje sie w stosunku do dluznika czy w stosunku do osoby trzeciej w posiadaniu której znajduje sie majatek. Taki dokument sporzadza komornik sadowy odpowiedzialny za procedure zajecia.

Komornik sadowy sporzadza protokól zajecia.

Po dokonaniu zajecia majatek podlega wydaniu wierzycielowi.

Zajecie pojazdów mechanicznych

1. krótko mówiac

Prawo przewiduje dwa typy procedury zajecia pojazdów mechanicznych.

Oswiadczenie zlozone w prefekturze

Celem tego srodka egzekucyjnego jest pozbawienie dluznika prawa do rozporzadzania posiadanym przez niego pojazdem mechanicznym, a w szczególnosci uniemozliwienie mu jego sprzedazy. Procedura ta jest przydatna, jezeli nie ma mozliwosci zlokalizowania pojazdu.

Unieruchomienie pojazdu

Celem tej procedury jest unieruchomienie pojazdu. Srodek ten jest stosowany przed zajeciem lub konfiskata pojazdu w celu zapewnienia wykonania zobowiazania. Jest on szczególnie konieczny w przypadkach, gdy uda sie zlokalizowac miejsce polozenia pojazdu.

2. w praktyce

Obecnie wyróznia sie dwa rodzaje procedury zajecia pojazdów mechanicznych: oswiadczenie zlozone w prefekturze oraz unieruchomienie pojazdu.

Obie procedury nie sluza temu samemu celowi, natomiast wybór jednej z nich uzalezniony jest od woli wierzyciela.

Oswiadczenie zlozone w prefekturze

procedura ta zmierza do uniemozliwienia dluznikowi rozporzadzenia pojazdem w drodze dokonania stosownego oswiadczenia i wpisu w prefekturze. Nastepnie sporzadzany jest zakaz wydawania dokumentu rejestracyjnego dla danego pojazdu. Oswiadczenie rodzi okreslone skutki, których moc wygasa po dwóch latach.

Procedura jest szczególnie przydatna w sytuacji, gdy nie mozna zlokalizowac pojazdu.

Unieruchomienie pojazdu

pojazd podlega unieruchomieniu przez komornika sadowego, który sporzadza protokól z czynnosci unieruchomienia.

Protokól jest równoznaczny z zajeciem, w zwiazku z czym nie mozna rozporzadzac pojazdem. Nastepnie w zaleznosci od tego czy wierzyciel wyraza wole odzyskania pojazdu, czy zamierza doprowadzic do jego sprzedazy, prowadzona jest procedura zajecia w celu pózniejszej sprzedazy lub procedura zajecia w celu uzyskania spelnienia zobowiazania przez dluznika.

Wierzycielowi przysluguje wybór miedzy dwoma odrebnymi procedurami: oswiadczeniem zlozonym w prefekturze (a) oraz unieruchomieniem pojazdu (b).

Oswiadczenie zlozone w prefekturze

Celem tego srodka egzekucyjnego jest pozbawienie dluznika prawa do rozporzadzenia posiadanym przez niego pojazdem mechanicznym, a w szczególnosci uniemozliwienie mu jego sprzedazy. Procedura ta jest przydatna, jezeli nie ma mozliwosci zlokalizowania pojazdu.

Unieruchomienie pojazdu

Celem tej procedury jest unieruchomienie pojazdu. Jest ona szczególnie konieczna w przypadkach, gdy uda sie ustalic miejsce polozenia pojazdu.

Zajecie i sprzedaz majatku znajdujacego sie w tzw. bezpiecznym depozycie (skrytce)

1. krótko mówiac

Zajecie i sprzedaz rzeczowego majatku ruchomego znajdujacego sie w tzw. bezpiecznym depozycie (skrytce) jest procedura pozwalajaca wierzycielowi na sprzedaz jednego lub wiekszej liczby przedmiotów skladajacych sie na majatek ruchomy dluznika, znajdujacy sie w bezpiecznym depozycie (skrytce) oraz na odzyskanie naleznej mu kwoty z wplywów ze sprzedazy.

2. w praktyce

Definicja

Zajecie i sprzedaz majatku znajdujacego sie w bezpiecznym depozycie (skrytce) umozliwia wierzycielowi egzekucje z majatku dluznika znajdujacego sie w bezpiecznym depozycie ( skrytce).

Zajecie

Procedura zajecia majatku znajdujacego sie w bezpiecznym depozycie (skrytce) wymaga od komornika sadowego doreczenia zawiadomienia osobie trzeciej, która prowadzi bezpieczny depozyt (bank, hotel itd.). Zajecie ma wówczas charakter tymczasowy. Jego skutkiem jest uniemozliwienie dostepu do bezpiecznego depozytu (skrytki) pod nieobecnosc komornika sadowego.

Ostateczne zajecie nastepuje z chwila otwarcia bezpiecznego depozytu (skrytki) przez komornika sadowego po doreczeniu wezwania do zaplaty dluznikowi. Czynnosci komornika sadowego obejmuja sporzadzenie spisu majatku znajdujacego sie w bezpiecznym depozycie (skrytce) oraz wskazanie ruchomosci bedacych przedmiotem zajecia oraz wylaczonych spod egzekucji.

Czynnosci po zajeciu

Po zakonczeniu czynnosci zajecia zawiadamia sie dluznika, ze ma on prawo zorganizowac sprzedaz zajetego majatku w drodze umowy prywatnej (ze swej wlasnej inicjatywy). Jezeli nie skorzysta z tego prawa, majatek zostanie zbyty w drodze sprzedazy przymusowej (w drodze licytacji publicznej).

Zajecie upraw

Zajecie upraw stanowi szczególny sposób zajecia majatku ruchomego dluznika ( wlasciciela upraw), po czym nastepuje ich sprzedaz majaca na celu zaspokojenie wierzyciela.